Najczęstszą przyczyną tężyczki są zaburzenia gospodarki elektrolitowej w organizmie. Niedobór takich mikroelementów jak wapń, magnez lub potas może skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi, m.in. tężyczką. Choroba występuje w dwóch postaciach: jawnej i utajonej. Charakteryzuje się silnymi i bolesnymi skurczami mięśni i napadami drgawek. W skrajnej postaci może obejmować nie tylko kończyny i mięśnie twarzy, ale także klatkę piersiową i krtań, w których znajduje się układ oddechowy. Niekontrolowane, mocne skurcze utrudniają oddychanie i mogą stanowić bezpośrednie zagrożenie dla życia. Niezbędna jest więc odpowiednia diagnostyka oraz leczenie, które pozwoli uniknąć przykrych konsekwencji.

Czym jest próba tężyczkowa?

Próba tężyczkowa to badanie wykorzystywane w diagnostyce tężyczki. Zazwyczaj przeprowadzane jest po wstępnej analizie krwi, która określa poziom magnezu, wapnia i potasu. Próba ischemiczna należy do grupy badań elektromiograficznych, które mierzą stopień nadpobudliwości potencjałów elektromagnetycznych w mięśniach, wywołanej zaburzeniami gospodarki elektrolitowej w ciele. Wykonanie badania nie wymaga skierowania. Całość trwa około 15 minut.

Jak przeprowadzana jest badanie?

W trakcie badania pacjent przyjmuje pozycję leżącą i odsłania badaną kończynę górną. Lekarz zaciska na jego ramieniu opaskę elektryczną, która ogranicza przepływ krwi. Na nadgarstku umieszcza opaskę uziemiającą, a następnie wprowadza w mięsień elektrodę igłową. Elektroda najczęściej umieszczana jest w mięśniu międzykostnym grzbietowym, który znajduje się między kciukiem i palcem wskazującym.

W dalszym kroku na ramieniu pacjenta umieszczany jest mankiet ciśnieniomierza. Po 10 minutach pompowania zostaje tymczasowo zatrzymane krążenie krwi, a ręka zaczyna drętwieć. Przez kolejne dwie minuty pacjent proszony jest o wykonanie próby hiperwentylacji, która polega na szybkim i głębokim oddychaniu. Celem jest zwiększenie odczynu zasadowego w mięśniach. Umieszczona w ciele elektroda rejestruje w tym czasie czynności mięśnia, dzięki czemu na wyniki badania nie trzeba dodatkowo czekać.

Wiele osób obawia się, że badanie elektrodą igłową jest bolesne. Badanie nie powinno powodować bólu, co najwyżej lekki dyskomfort podczas wbijania igły w mięsień. Próba tężyczkowa nie wymaga szczególnego przygotowania ze strony pacjenta, jednak na kilka dni przed badaniem powinien zrezygnować on z suplementacji wapnia, magnezu i witaminy D.

Dlaczego badanie jest istotne dla ochrony zdrowia?

Próba ischemiczna uważana jest za najbardziej wiarygodną metodę rozpoznawania tężyczki. Choroba może mieć łagodny lub ostry przebieg, który w każdym przypadku wiąże się z niekontrolowanymi skurczami lub napadami drgawek, przez co często mylony jest z padaczką. Objawem wskazującym na tężyczkę mogą być również stany lękowe i problemy z utrzymaniem uwagi. Choroba spowodowana zaburzeniem równowagi elektrolitowej w ciele wbrew pozorom nie jest rzadkim schorzeniem. W skrajnych przypadkach może prowadzić do zaburzeń oddychania, a nawet bezpośredniego zagrożenia życia pacjenta. Odpowiednia diagnostyka ma więc kluczowe znaczenie dla ochrony zdrowia.

Do jakiego lekarza umówić się na badanie?

Badanie EMG można wykonać bez skierowania lub na wniosek lekarza ogólnego, który podejrzewa obecność tężyczki. Badanie można wykonać, umawiając się na wizytę prywatnie lub w ramach Narodowego Fundusz Zdrowia. Próbę ischemiczną wykonuje najczęściej lekarz neurolog. Badanie odbywa się w pracowni elektromiograficznej.